Huzursuz Bacak Sendromu Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Huzursuz bacak sendromu, oturur veya uzanmış haldeyken bacakların belirli bir oranda rahatsız hissedilmesinden ötürü ortaya çıkan bir durumdur. Bu durumdan ayağa kalkıldığında veya gezinildiğinde kurtulmak mümkündür. Her cinsiyetten insanda görülebilen bu rahatsızlık toplumun %5’ini etkiler.

Hastalık, her yaşta kendini gösterse de yaşlanıldığında daha kötü bir hal alabilmektedir. Huzursuz bacak sendromu kimi zaman uykuyu bölebilir. Bununla beraber gün içerisinde bir sersemlik yaratabilir ve seyahat etmeyi daha zor kılabilir. Ancak tedavi yöntemleri ve yaşam tarzı değişiklikleri ile bu rahatsızlıktan kurtulmak mümkündür.

Huzursuz Bacak Sendromu Hastalığın Neden Olduğu Şikayetler Nelerdir?

Huzursuz bacak sendromu bacakların üst bölümünde, ayaklarda veya baldırlarda görülür. Baldır ve ayaklarda böcek gezinme hissi, yanma, gıdıklanma, ürperme ve ağrı gibi birtakım rahatsızlıkları da beraberinde getirir. Bu rahatsızlık her insanda farklı bir şekilde ortaya çıkabilir.
Birey uzanmış yatıyorken ya da uzun süre bir pozisyonda duruyorken huzursuz bacak sendromu başlar. Ancak hareket edildiğinde bu bulgularda azalma meydana gelir. Birey sürekli bacağını titretmek, hareket ettirmek, yürümek ve germek gibi birtakım hususlara ihtiyaç duyar. Bu hareket isteği de hastalığa ismini veren detaydır. Hastalıktan kaynaklı bulgular akşam saatlerinde daha artabilir. Özellikle gece saatlerinde çekilmez bir duruma gelebilir.

Ekstremite veya miyoklonus hareket etme rahatsızlığı olarak da anılan kontrol dışı bacak bükme hastalığı da huzursuz bacak sendromu ile ilişkilidir. Geceleri uyurken kontrol dışında sayısız kez bacakların hareket ettirilmesi, tekmeler atılması ve bükülüp gerilmesi kişinin kaliteli bir uyku almasını engeller. Hastalığı şiddetli olan insanlar tekmeleri gündüz de önleyemez. Bu hastalar için uyuyabilmek en büyük problemler arasında yer alır. Uykusuz kalmak ise gün içerisinde sersemliğin oluşmasına neden olur.

Huzursuz Bacak Sendromu Nedenleri Nelerdir?

Huzursuz bacak sendromu sebepleri birçok vakada tespit edilemeyecek şekildedir. Araştırmalara göre, hastalığın dopamin adındaki beyin kimyasalından ve kas kontrolünü gerçekleştiremeyen bir maddenin dengesiz işlemesinden meydana geldiği söylenir. Bazı ailelerde ise neredeyse her bireyde görülmesi genetik hususlardan ötürü ortaya çıkabileceğini düşündürür. İlgili rahatsızlığın sebep olabileceği kromozom belirlenmiştir. Kişinin stresli olması hastalığın bulgularını arttırır.

Hamilelik, hormonal değişiklikler ise geçici de olsa hastalığın durumunu kötüleştirir. Bazı durumlarda ilk kez hamilelik yaşayan kadınların son aylarında rastlanır. Ancak bulguları doğumdan 1 ay sonra kaybolur. Huzursuz bacak sendromu ciddi sağlık problemleri ile alakalı bir durum olmasa da altta yatan başka hastalıkların bir habercisi olabilir. Bu hastalıklar şu şekildedir:

Periferal Nöropati

Diyabet veya alkolizm gibi kronik hastalıkların bir komplikasyonu olarak anılan Periferal Nöropati akabinde söz konusu hastalık ile karşı karşıya kalınabilir.

Demir eksikliği

Demir eksikliği anemi rahatsızlığını oluştursa da oluşturmasa da bacak sendromunun oluşmasına sebebiyet verebilir. Öte yandan hastalığın daha da şiddetlenmesine neden olabilir. Mide ya da bağırsaklardan kanama geçiren, adeti fazla ya da sık olan insanlarda da demir eksikliği görülebilir.

Böbrek yetmezliği

Böbrek yetmezliği rahatsızlığı olan insanlarda da demir eksikliği görülebilir. Bu durumda HBS hastalığının oluşmasına yol açabilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Tanısı Nasıl Koyulur?

HBS ile karşı karşıya kalan hastaların geneli tedaviye olumlu yaklaşmazlar. Çünkü şikayetlerini doktora tanıtmakta zorlandıkları gibi inandırıcı olmayacaklarını de düşünürler. Kimi doktorlar söz konusu hastalığı stres, insomnia, sinirlilik veya kas krampları ile karıştırabilir. Huzursuz bacak sendromuna sahip olan insanların mutlaka doktorunu haberdar etmesi ve detayına kadar şikayetlerini açıklaması gerekir.

Huzursuz Bacak Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

Huzursuz bacak sendromu rahatsızlığının tedavisi için birkaç yöntem vardır. Bazen doğrudan hastalığı değil, hastalığa sebebiyet veren ve altta yatan (demir eksikliği vb.) rahatsızlık tedavi edilir. Başka bir rahatsızlık olmadığı halde HBS'ye yakalanan insanların ise yaşam tarzında değişiklik yapması gerekir. Bununla beraber, bu hastalık için önerilen bazı ilaçlar yardımcı olabilir.

Parkinson Hastalığı İlaçları

Parkinson ilaçları, dopamin düzeyini etkileyerek fonksiyon gösterir. Bu sayede bacakların hareketlerini azaltarak yararlı sonuçlar verir. HBS'ye sahip bireylerde Parkinson görülme ihtimali de diğerlerinde olduğu kadardır. Yani düşünüldüğünün aksine artmış durumda değildir.

Opioidler

HBS tedavi ilaçlarından biri de narkotik ilaçlardır. Ancak bu ilaçlar bağımlılık yaratarak bireyi olumsuz etkileyebilir.

Kas gevşeticiler ve uyku ilaçları

Uyku ilacı ve kas gevşetici huzursuz bacak sendromlu insanlarda etkili olsa da gün içerisinde hem uyku hem de sersemlik yaratabilir.

Epilepsi ilaçları

Epilepsi ilaçlarının bazı hastalarda çok iyi sonuçlar doğurduğu kanıtlanmıştır.

Huzursuz bacak sendromu için hangi ilacın ve doğru dozajın iyi geldiğini saptamak adına birçok kez deneme yapılabilir. Bazen bu ilaçların kombinasyonları da çok iyi sonuçlar verebilir. Zamanla ilaçların etkisinin azaldığı da görülebilir. Bu durumda hiç zaman kaybetmeden doktoru haberdar etmek gerekir. Doktor duruma göre ilaç saatini, ilacın kendisini ve dozajını değiştirebilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Şikayetlerini Azaltmak İçin Neler Yapılmalıdır?

Huzursuz bacak sendromu şikayetlerinden kurtulmak için yaşam tarzında değişikliğe gidilmesi tavsiye edilir. Aşağıdaki hususlara dikkat edildiğinde huzursuz bacak sendromundan büyük ölçüde kurtulabilirsiniz;

• Hafif şikayetler için ibuprofen gibi ağrı kesicilerin kullanılması fayda sağlar.
• Ilık bir duş ve bacaklara yapılan masajlarda yararlı olabilir.
• Soğuk ve sıcak paket uygulamaları rahatlatma olanağı tanır.
• Yoga ve meditasyon gibi rahatlatma yöntemleri hastalığı büyük ölçüde azaltabilir.
• Sağlıklı, kaliteli ve sessiz bir uyku ortamı hastalığın kendiliğinden geçmesine olanak tanır.
• Düzenli ve doğru şekilde yapılan egzersizler hastalığın şiddetini azaltır.
• Kafeinden uzak durulması da hastalığın şikayetlerinin azalmasına yardımcı olur. Kola, kahve, çay ve çikolata gibi yiyeceklerden uzak durulması tavsiye edilir.

Huzursuz Bacak Sendromuna Ne İyi Gelir?

Huzursuz bacak sendromunun (HBS) şikayetlerini azaltmak için çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri ve evde uygulanabilecek yöntemler önerilir. Bunlar arasında düzenli egzersiz, uyku düzeninin sağlanması, kafeinli içeceklerden kaçınma ve stres yönetimi bulunur. Ayrıca, bacak masajı, sıcak ya da soğuk kompres uygulamaları ve rahatlatıcı banyolar da semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Belirtileri

Huzursuz bacak sendromunun belirtileri genellikle dinlenme halindeyken daha belirgindir ve hareket etmek isteme, yanma, kaşıntı, çekilme hissi gibi duyumlar içerir. Bu belirtiler genellikle akşam ve gece saatlerinde artar. HBS olan kişiler, bu rahatsız edici duygulardan dolayı oturamaz veya uzun süre bir yerde duramaz hale gelebilir.

Huzursuz Bacak Sendromu İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

1. Belirtiler Nelerdir? Yanma, kaşınma, çekilme hissi.
2. Kimlerde Görülür? Her yaştan ve cinsiyetten insanı etkileyebilir.
3. Neden Kaynaklanır? Genetik faktörler, demir eksikliği ve dopamin dengesizlikleri etkili olabilir.
4. Nasıl Tedavi Edilir? Yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve altta yatan nedenlerin tedavisi.
5. Hangi Doktora Gidilir? Nöroloji veya uyku bozuklukları uzmanı.
6. Kronik Bir Durum Mudur? Evet, genellikle uzun süreli bir durumdur ama yönetilebilir.
7. Yaşamak İçin İpuçları Nelerdir? Düzenli egzersiz, uyku düzeni ve kafeinden kaçınma.
8. Gece Neden Daha Kötüleşir? Vücut dinlenme moduna geçtiğinde semptomlar daha belirgin hale gelir.
9. Alternatif Tedaviler Var Mı? Akupunktur ve bacak masajı gibi yöntemler semptomları hafifletebilir.