Gergin Omurilik Cerrahisi

Gergin omurilik sendromu, omuriliğin omurga içerisindeki hareketini kısıtlayan dokulardan ortaya çıkmaktadır. Bu dokular omuriliğin anormal bir şekilde gerilmesine yol açar. Gergin omurilik sendromu sıklıkla spina bifida ile ilişkilendirilmektedir.

Spina bifida nedeniyle doğumdan hemen sonra ameliyat olan çocukların yaklaşık %20 - %50’sinde ileride gergin omurilik ameliyatı da gerekmektedir. Gergin omurilik çocuklarda nörolojik, ortopedik ve sfkinterik problemlere yol açabilmektedir. Gergin omurilik ameliyatı ile bu problemler ortadan kaldırılabilir ya da önlenebilir.

Yetişkinlerde anormallik sadece kalınlaşma ve filumun kısalmasıysa lumbosakral laminektomi yeterli olabilmektedir. Ancak lipoma bulunması halinde, dokuların nöral dokulardan kolay ayrılabilmesi durumunda filum ile beraber alınmaktadır. Filum, yüzeyindeki karakteristik dalgalı damarların varlığı ile sinir köklerinden kolayca ayırt edilir. Ayrıca mikroskop altında filum, sinir köklerinden ve bağ doku benzeri ipliklerden kolayca ayrılabilir çünkü oldukça beyaz bir renge sahiptir.

Gergin omurilik sendromunun tedavisinde ameliyatla omuriliği kısıtlayan dokuların bağlantılarının koparılması altın standart olarak kabul edilir. Ancak bu ameliyatta omurilik yaralanması ya da ameliyat sonrası rahatsızlığın tekrarlaması gibi bazı riskler bulunmaktadır. Ameliyat sonrasında anaerobik metabolizma ve nöral yaralanma için marker olan CSF seviyelerinde düşüş görülmektedir. Ayrıca somatosensoriyel uyarılmış potansiyel dalgalarındaki gecikmelerde düşmektedir. Omurilikte elektrofizyolojik işlev de iyileşmektedir.

Ameliyat Yöntemi

Çocuklarda gergin omurilik cerrahisi ile omurilik ayrılır. Bu sayede belirtiler ortadan kalkabilir. Ancak bu ameliyat elastik olmayan filum, miyelomeningosel ya da lipomiyelomeningosel veya dermal sinüs gibi çeşitli mekanik faktörlere bağlı olarak değişir. Benzer bir şekilde ameliyatın sonuçları da mevcut belirtilere ve gerginliğe neden olan anomalilere bağlıdır. Yetişkinlerde ameliyat tartışmalı olsa da ameliyat sonucunda belirtilerin ortadan kalması ya da stabil hale gelmesi ihtimali oldukça yüksektir.

Gergin omurilik ameliyat genel anestezi ile yapılmaktadır. Ameliyat omurların alt kısmına açılan bir kesiden gerçekleştirilir. Operasyonda omuriliğin hareketini engelleyen dokular alınmaktadır. Bu esnada omuriliğin hareketleri de yakından kontrol edilmektedir. Bu sayede omurilikte meydana gelebilecek bir hasar sonucunda komplikasyon görülme riski minimuma inmektedir.

Ameliyat Sonrası

Ameliyat sonrasında hastalar yoğun bakıma alınmaktadır. Çocuklar ise çocuk yoğun bakım ünitesinde kalır. İlk 24 saat boyunca kesiden sızıntı gelmesi için düz bir şekilde yatmak gerekmektedir. Ertesi gün ise çocukları oturtulur ve baş ağrısı olup olmadığı kontrol edilir. Baş ağrısı olan çocuklar tekrar sırt üstü yatırılır.

Hastalar genellikle ameliyattan birkaç gün sonra taburcu edilir. Bel bölgesine açılan kesi üzerine bir ağırlık binmediği için ağrı oldukça hafiftir. Bu sayede ameliyat sonrası hastanede kalma kısadır ve iyileşme hızlı bir şekilde gerçekleştirilir. Hastalar taburcu edildikten sonra kendi başlarına beslenmeli, kendileri tuvalete gitmelidir. Yürüyebilecek yaşta olan hastaların kendi başına yürümesi önemlidir. Bununla birlikte hastaların kusmaması gerekmektedir.

Ameliyattan sonra asetaminofen, ibuprofen ve kas spazmlarını önlemek için diazepam ilaçların kullanılması gerekmektedir. Ameliyat sonrası bandajların bulunması durumunda bu bandajların yaklaşık 2 gün kalması gerekmektedir. Ameliyatta kullanılan dikişler genellikle kendiliğinden eriyen türdendir ve iki hafta içerisinde kaybolur. Okula giden çocuklar iki hafta içerisinde okula dönebilmektedir. Ancak spor aktivitelerine 6 hafta sonra geri dönüş sağlanır.

Ameliyat Sonrası Gergin Omurilik Belirtileri

Birçok hastada ameliyat sonrasında, mevcut olan gergin omurilik belirtileri ilerlemez ya da daha kötüye gitmez. Ancak bu belirtilerin tamamen ortadan kalkacağını ön görmek de mümkün değildir. Ameliyatın ilk etkileri genellikle sırt ağrısının, bacak ağrısının ya da hissizliğinin ortadan kalkmasıyla görülür. Mesane ve bağırsak etkinliği gelişimi ise en son görülen etkidir. Gergin omurilik ameliyatının erken dönemde yapılması skolyoz probleminde iyileşme sağlar. Ameliyatın skolyoz çok ilerlemeden yapılması gerekir. Skolyoz kötü hale geldikçe ameliyatın da başarı şansı da düşmektedir.

Farklı türlerde gergin omurilik rahatsızlığı bulunur. Rahatsızlığın türüne göre ileride tekrarlama riski de bulunmaktadır. Gergin omurilik rahatsızlığının tekrarlaması durumunda bir ameliyat daha yapılması gerekebilir. Genellikle hastaların %10 - %20 kadarında operasyonun tekrarlanması gerekmektedir.

Gergin omurilik ameliyatı çok hassas bir ameliyattır ve omurilikte hasar oluşması durumunda geri döndürülemeyecek sağlık problemleri ya da kusurlar ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle ameliyatı gerçekleştirecek ekibin deneyimli olması şarttır. Beyin Cerrahisi İstanbul ekibinin uzun yıllara dayanan tecrübesi ile kendinizin ya da sevdiklerinizin daha konforlu bir yaşam sürmesini sağlamak mümkün.