Derin Beyin Stimülasyonu

Kısaca DBS olarak adlandırılan derin beyin stimülasyonu ya da derin beyin uyarımı beynin çeşitli bölgelerinde direkt olarak elektrik akımı gönderen bir implant ile gerçekleştirilmektedir. Bu akım beynin iletildiği bölümündeki hücrelerin normal bir şekilde çalışmasını sağlamaktadır. Derin beyin stimülasyonu Parkinson hastalığı ya da epilepsi gibi rahatsızlıklarda kullanılmaktadır. Günümüzde bu uygulamanın farklı kullanım alanları da araştırılmaktadır.

Derin beyin stimülasyonunda beynin belirli bir bölgesine elektrik akımı gönderilir. Bu akım o bölgedeki beyin hücrelerini uyararak anormal aktiviteleri engeller. Akım, köprücük kemiğinin alt kısmında cilt altına yerleştirilen bir cihazdan, beyne giden çok ince tel ile aktarılmaktadır.

Derin Beyin Stimülasyonu Kimler İçin Kullanılır?

Derin beyin stimülasyonu nöronların çalışma şeklini etkilemektedir. Nöronlar doğru bir şekilde işlevini yerine getirmediğinde o nöronların kontrol ettiği bölgelerde problem meydana gelir. Problemin ciddiyetine göre ortaya çıkan problemler değişmektedir.

İnsan beyninde milyarlarca nöron bulunmaktadır ve bu hücreler birbirleriyle elektrik sinyalleri ve kimyasal sinyaller aracılığı ile konuşurlar. Bazı beyin problemleri beynin bazı bölgelerinde bulunan nöronların aktivitesinin düşmesine yol açar. Beynin etkilenen bölümüne bağlı olarak o bölgenin kontrol ettiği işlevlerde bozukluklar meydana gelir.

Derin beyin stimülasyonu yapay elektrik akımı ile etkilenen nöronların daha aktif olarak çalışmasını sağlayarak ortaya çıkan problemlerin hafiflemesine yardımcı olur. Derin beyin stimülasyonu belirtilerin hafifletilmesine önemli yarar sağlamaktadır. Ancak bu işlemin tam olarak neden ve nasıl işe yaradığı hala bilinmemektedir.

Hangi Problemlerde DBS’den Yararlanılır?

Derin beyin stimülasyonu hareket bozukluklarında, mental sağlığı etkileyen rahatsızlıklarda ve epilepside tercih edilen bir yöntemdir. Derin beyin stimülasyonundan distoni, esansiyel tremor, ilaca dirençli epilepsi, Parkinson ve ilaca dirençli obsesif kompulsif bozukluk problemi yaşayan kişiler yararlanmaktadır.

Günümüzde farklı durumlardan da derin beyin stimülasyonundan yararlanılabilmektedir. Derin beyin stimülasyonu aşağıdaki durumlarda fayda sağlayabilecek bir tedavi yöntemidir.

• Bağımlılıkların ortadan kaldırılması
• Alzheimer
• Anksiyete
• Küme baş ağrısı
• Yeme bozuklukları
• Şizofren
• İlaca dirençli depresyon
• Tourette sendromu

Bu alanlarda derin beyin stimülasyonundan yararlanılabileceği düşünülmektedir. Ancak bu de tedavi yönteminin yukarıdaki durumlarda etkinliği kanıtlanmamıştır.

Derin Beyin Stimülatörü Nasıl Yerleştirilir?

Derin beyin stimülasyonu için iki farklı işlem gerekmektedir. Telin beyne yerleştirilmesi bölümünde hastalar genellikle uyanıktır. Kafatasına yapılan lokal anestezi sayesinde herhangi bir rahatsızlık hissedilmez. Bazı durumlarda ameliyatın genel anesteziyle yapılması gerekmektedir.

Beyinde herhangi bir acı reseptörü olmadığı için uyuşturulmasına gerek duyulmamaktadır. MR ya da bilgisayarlı tomografiden yararlanılarak telin nereye yerleştirileceğine karar verilmektedir. Operasyon sırasında bir ya da birden fazla tel yerleştirilir. Tel cilt altından nörouyarıcı cihaza gönderilmektedir. Bu cihaz köprücük kemiğinin alt kısmına yerleştirilmektedir.

Operasyonun ikinci kısmında içerisinde bataryanın da yer aldığı nörouyarıcı cihaz yerleştirilmektedir. Bu işlem genel anestezi ile yapılmaktadır. Bu cihaz beyne düzenli elektrik akımı gönderecek şekilde ayarlanır. Özel bir uzaktan kumanda ile hastalar tarafından kontrol edilebilmektedir.

Operasyon Sonrası

Operasyondan birkaç hafta sonra göğüs bölgesine yerleştirilen cihaz aktif hale getirilir. Uzman hekim gerekli ayarlamaları özel bir uzaktan kumanda benzeri cihazla gerçekleştirilir. Akımın miktarı hastalığın durumuna göre belirlenir. En uygun ayarın bulunması yaklaşık altı ayı bulabilmektedir.

Cihazın kontrolünü sağlayan özel kumanda hastalara verilmektedir. Cihazın batarya ömrü kullanım sıklığına ve akımın büyüklüğüne göre değişiklik gösterir. Pillerin değiştirilmesi son derece kolaydır. Hastanede değiştirildikten sonra hastalar 1 saat içerisinde taburcu edilmektedir.

Derin beyin stimülasyonu, kullanıldığı hastalığı tedavi etmeye yönelik bir uygulama değildir ancak belirtilerin hafifletilmesine yardımcı olur. Derin beyin stimülasyonu tedavisinin başarı sağlaması durumunda hastalığın belirtileri ya da sebep olduğu nöbetler hafiflemektedir. Ancak tamamen ortadan kalkmamaktadır. Bazı durumlarda derin beyin stimülasyonu ile birlikte ilaç tedavisine devam edilmesi gerekmektedir. Derin beyin stimülasyonu ile ilaç tedavisinde çok daha düşük dozlar yeterli olmaktadır.

Bu tedavi tüm hastalarda başarı sağlamamaktadır. Başarı şansını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Ancak oldukça yüz güldürücü sonuçlar elde edilmektedir. Derin beyin stimülasyonunun başarılı olabilmesi için operasyonu gerçekleştiren uzman hekimin tecrübesi de oldukça önemlidir. Beyin Cerrahisi İstanbul’da bulunan uzman hekimlerin tedavi yöntemleri ve tecrübeleri ile sizin ya da sevdikleriniz yaşadığı sağlık probleminin hafiflemesini ya da tamamen tedavisini sağlayabilirsiniz.