Beyin Kanaması
Beyin kanaması aslında adından da çok net bir şekilde anlaşılabileceği gibi beyinde meydana gelen kanamadır. Ancak bu terim doktorlara göre çok genel bir anlam ifade eder, çünkü beyin kanamasının meydana geldiği yer de önemlidir. Beyin kanamasını daha iyi bir şekilde anlayabilmek için türleri hakkında bilgi sahibi olmak gerekmektedir.
Beyinde kanamanın meydana gelebileceği iki ana bölge vardır. Kanama kafatası içerisinde ancak beyin dokusu dışında ya da beyin dokusu içerisinde meydana gelebilir. Sonrasında ise bu bölgeler de kendi içerisinde farklı bölgelere ayrılmaktadır.
Beyin Dokusu Dışındaki Kanamalar
Beyin ile kafatası kemiği arasında üç farklı beyin zarı seviyesi vardır. Beyin zarının görevi beyni korumaktır. En dıştaki beyin zarı “dura mater” yani sert zardır. Onun altında araknoid zar ve en altta da “pia mater“ yer alır. En dış tarafta dura mater ile kafatası kemiği arasında meydana gelen kanamaya epidural kanama adı verilmektedir.
Dura mater ile araknoid zar arasında meydana gelen kanama ise subdural kanama olarak adlandırılmaktadır. Son olarak araknoid ile en altta yer alan pia mater arasındaki kanama ise subaraknoid kanamadır. Bu kanamalar kafatasının içerisinde ancak beynin dışında meydana gelen kanama türleridir.
Beyin Dokusu İçerisindeki Kanamalar
Beyin dokusu içerisinde meydana gelen kanamalar da kendi içerisinde intraserebral kanama ve intraventriküler kanama olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Intraserebral kanamalar loblarda, varoli köprüsünde ya da beyincikte meydana gelen kanamalardır. Beyin sistemi içerisinde beyin dokusunda meydana gelen tüm kanamalar intraserebral kanama olarak değerlendirilmektedir. Intraventriküler kanamalar isse beyin omuriliği sıvısının üretildiği yer olan beyin karıncığında meydana gelen kanamalardır.
Beyin Kanaması Esnasında Neler Meydana Gelir?
Beyin oksijen depolayamadığı için oksijen ve gıda alabilmek için kan damarlarına ihtiyaç duyar. Beyin kanaması meydana geldiğinde ise beyne oksijen ulaşmaz. Kafa içi ya da beyin kanamasında ortaya çıkan kanın toplanması da beyne baskı yaparak oksijensiz kalmasına yol açar.
Kanama beynin etrafındaki ya da içerisindeki kan akışını keser. Beyin 3 - 4 dakikadan uzun süre oksijensiz kaldığında beyin hücreleri ölmeye başlar. Ayrıca kanamadan etkilenen sinir hücreleri ve bu hücrelerin kontrol ettiği ilgili işlevler de zarar görür.
Beyin kanamaları meydana geldiği yerden bağımsız olarak genellikle bir anda ortaya çıkar. Ancak subdural kanamalarda belirtilerin ortaya çıkması için günler hatta haftalar geçmesi gerekebilmektedir. Beyin kanaması ciddi beyin hasarına yol açabilir ve ölümcül olabilmektedir.
Durumun ciddiyeti kanamanın meydana geldiği lokasyona, büyüklüğüne, kanamanın başından beri geçen süreye, kişinin yaşına ve genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterir. Beyin hücreleri öldüğünde yerine yenisi gelmez. Bu nedenle meydana gelen hasar ciddi fiziksel, mental ya da bilişsel sonuçlara yol açabilir.
Beyin Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Beyin kanaması belirtileri, kanamanın meydana geldiği yere göre değişiklik göstermektedir. Ayrıca belirtilerde kanamanın miktarı da oldukça önemlidir. Genel olarak beyin kanaması belirtileri aşağıdakiler gibidir.
- Yüz, kol ya da ayakta özellikle vücudun tek tarafında karıncalanma, zayıflık, hissizlik ya da felç
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı ve kusma
- Kafa karışıklığı
- Baş dönmesi
- Nöbet geçirme
- Yutkunmada zorlanma
- Görüş kaybı ya da görmede zorlanma
- Denge ve koordinasyon kaybı
- Ensede sertlik ve ışığa karşı hassasiyet
- Okumada, yazmada ya da konuşulanı anlamada zorlanma
- Yorgunluk ve uyku hali
- Nefes almada zorlanma ve kalp ritminin yükselmesi
Beyin Kanaması Nedenleri Nelerdir?
Birçok nedene bağlı olarak beyin kanaması meydana gelebilmektedir. En sık görülen nedenlerden bir tanesi baş bölgesindeki fiziksel travmalardır. Aşağıdaki durumlarda beyin kanaması riski ciddi derecede artmaktadır.
- Düşme, araba kazası, spor kazası ya da başka bir nedenden kaynaklanan fiziksel travma
- Yüksek tansiyon
- Arterlerde plak birikimi sonrası ortaya çıkan damar tıkanıklığı
- Beyinde pıhtılaşma ya da vücudun başka bir bölgesinde meydana gelen pıhtının dolaşım sistemiyle beyne yerleşmesi
- Serebral anevrizma
- Serebral amiloid anjiyopatisi olarak adlandırılan beynin arter duvarlarında amiloid proteini birikmesi
- Arteriyovenöz malformasyon şeklinde adlandırılan arterler ve damarlar arasında meydana gelen anormal bağlantılarda sızıntı
- Kan inceltici ilaç kullanma
- Beyin dokusunda baskıya yol açan beyin tümörü
- Sigara, alkol ve yasadışı uyuşturucu kullanımı
- Hamilelik döneminde ortaya çıkan eklampsi, doğum sonrası vaskülopati, neonatal intraventriküler kanama
Beyin Cerrahisi İstanbul ekibi beyin kanaması şüphesiyle muayene olan hastaların hızla teşhisini gerçekleştirmekte, beyin kanamasının meydana geldiği anatomik bölge ve beyin kanaması miktarı doğrultusunda beyin fonksiyonlarını korumak amacıyla kişiye özel tedavi süreçlerini planlamaktadır.